تعریف سرمایه
سرمایه اصطلاحی کلی است که میتواند هر چیزی را که برای صاحبش ارزش یا منفعت دارد، توصیف کند، مانند یک کارخانه و ماشینآلات آن، مالکیت معنوی مانند حق ثبت اختراع، یا داراییهای مالی یک کسبوکار یا یک فرد. درحالیکه ممکن است خود پول بهعنوان سرمایه تعبیر شود، اما سرمایه اغلب با پول نقدی مرتبط است که برای مقاصد تولیدی یا سرمایهگذاری به کار گرفته میشود.
بهطورکلی، سرمایه جزئی حیاتی برای اداره یک کسبوکار و تأمین مالی برای رشد آتی آن است. سرمایه ی یک کسبوکار ممکن است از عملیاتهای آن کسبوکار یا از طریق بدهی یا تأمین مالی سهام ایجاد شود. هنگام بودجهبندی، همه انواع کسبوکارها معمولاً بر سه نوع سرمایه تمرکز میکنند: سرمایه در گردش، سرمایه صاحبان سهام و سرمایه استقراضی. همچنین یک کسبوکار در صنعت مالی، میتواند سرمایه تجاری را بهعنوان نوع چهارم در نظر بگیرد.
نکات کلیدی در مورد سرمایه
- سرمایه ی یک کسبوکار، پولی است که در اختیار دارد تا برای عملیات روزانه و همچنین رشد آینده خود هزینه کند.
- چهار نوع عمده سرمایه شامل سرمایه در گردش، استقراضی، سرمایه صاحبان سهام و سرمایه تجاری است. سرمایه تجاری توسط کارگزاریها و سایر مؤسسات مالی استفاده میشود.
- هر سرمایه ی استقراضی در ترازنامه با یک معادل بدهی جبران میشود.
- ساختار سرمایه هر شرکت تعیین میکند که از چه ترکیبی از این نوع سرمایهها برای تأمین مالی کسبوکار خود استفاده میکند.
- اقتصاددانان به سرمایه یک خانواده، یک کسبوکار یا کل اقتصاد نگاه میکنند تا میزان کارآمدی آن در استفاده از منابع را ارزیابی کنند.
مفهوم سرمایه
از دیدگاه اقتصاددانان، سرمایه، کلید عملکرد هر واحد است، خواه آن واحد یک خانواده، یک کسبوکار کوچک، یک شرکت بزرگ یا کل اقتصاد باشد.
داراییهای سرمایهای را میتوان در بخش جاری یا بلندمدت ترازنامه یافت. این داراییها ممکن است شامل وجه نقد، معادلهای نقدی و اوراق بهادار قابلفروش و همچنین تجهیزات تولیدی، تأسیسات تولید و تأسیسات ذخیرهسازی باشد.
در گستردهترین مفهوم، سرمایه میتواند میزان ثروت و منابع در جهت افزایش ثروت باشد. افراد، سرمایه و داراییهای سرمایهای را بهعنوان بخشی از دارایی خالص خود نگهداری میکنند. ساختار سرمایهای شرکتها ترکیبی از سرمایه استقراضی ، سرمایه صاحبان سهام و سرمایه در گردش را برای مخارج روزانه، تعریف میکند.
سرمایه معمولاً داراییهای نقدی است که جهت صرف شدن برای هزینهها، کسب یا نگهداری میشود. در معنای گستردهتر ممکن است تمام داراییهای یک شرکت را که دارای ارزش پولی هستند، مانند تجهیزات، املاک و موجودی انبار را شامل شود. اما وقتی نوبت به بودجهبندی میرسد، سرمایه جریان نقدی است.
بهطورکلی سرمایه میتواند میزان ثروت باشد و یا منبعی باشد که باعث افزایش ثروت از طریق سرمایهگذاری مستقیم یا سرمایهگذاری در پروژههای سرمایهای میشود. افراد، سرمایه و داراییهای سرمایهای را بهعنوان بخشی از دارایی خالص خود نگهداری میکنند. شرکتها دارای ساختار سرمایهای هستند که شامل سرمایه استقراضی، سرمایه صاحبان سهام و سرمایه در گردش برای مخارج روزانه است.
اینکه افراد و شرکتها چگونه سرمایه در گردش خود را تأمین مالی میکنند و سرمایه بهدستآمده را سرمایهگذاری میکنند برای رونق آنها اهمیت بسیاری دارد.
نحوهی استفاده از سرمایه
سرمایه توسط شرکتها برای پرداخت هزینه تولید مداوم کالاها و خدمات بهمنظور ایجاد سود استفاده میشود. شرکتها از سرمایه خود برای سرمایهگذاری در انواع موارد بهمنظور ایجاد ارزش استفاده میکنند. توسعه نیروی کار و ساختمانها دو حوزه متداول تخصیص سرمایه هستند. با سرمایهگذاری، یک کسبوکار یا فرد به دنبال کسب بازدهی بالاتر از هزینههای سرمایه است.
در سطح ملی و جهانی، سرمایه مالی توسط اقتصاددانان مورد تجزیهوتحلیل قرار میگیرد تا بفهمند چگونه بر رشد اقتصادی تأثیر میگذارد. اقتصاددانان چندین معیار سرمایه از جمله درآمد شخصی و مصرف شخصی را از گزارشهای درآمد و هزینه وزارت بازرگانی مشاهده میکنند. سرمایهگذاری را میتوان در گزارش فصلی تولید ناخالص داخلی نیز یافت.
به طور معمول، سرمایه تجاری و سرمایه مالی از دیدگاه ساختار سرمایه شرکت مورد قضاوت قرار میگیرد. در ایالات متحده، بانکها موظفاند طبق دستور بانکهای مرکزی و مقررات بانکی، حداقل مقدار سرمایه را بهعنوان الزام کاهش ریسک (که گاهی اوقات سرمایه اقتصادی نامیده میشود) نگه دارند.
سایر شرکتهای خصوصی مسئول ارزیابی آستانه سرمایه، داراییهای سرمایهای و نیازهای سرمایه برای سرمایهگذاری هستند. بیشتر تجزیهوتحلیل سرمایه مالی برای مشاغل با تجزیهوتحلیل دقیق ترازنامه انجام میشود.
ساختار سرمایهی کسب و کارها
ترازنامه یک شرکت، تجزیهوتحلیل ساختار سرمایهای آن را ارائه میدهد که بین داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام تقسیم میشود. این ترکیب، ساختار سرمایهای را مشخص میکند.
تأمین مالی بدهی نشاندهنده دارایی سرمایه نقدی است که باید در طول زمان از طریق بدهیهای برنامهریزیشده بازپرداخت شود. تأمین مالی سهام، که به معنای فروش سهام است، سرمایه نقدی را فراهم میکند که در بخش حقوق صاحبان سهام ترازنامه نیز گزارش میشود. سرمایه استقراضی معمولاً با نرخ بازده کمتر و مقررات سختگیرانه برای بازپرداخت همراه است.
برخی از معیارهای کلیدی برای تجزیهوتحلیل سرمایه تجاری عبارتاند از میانگین وزنی هزینه سرمایه، نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام، نسبت بدهی به سرمایه و بازده حقوق صاحبان سهام.
انواع سرمایه
در پایین، چهار نوع اصلی سرمایه که کسبوکارها بر روی آنها تمرکز میکنند با جزئیات بیشتر آورده شده است.
سرمایهی بدهی
یک کسبوکار میتواند با استقراض سرمایه به دست آورد. این سرمایه را میتوان از طریق منابع خصوصی یا دولتی به دست آورد. برای شرکتهای مستقر، این اغلب به معنای استقراض از بانکها و سایر مؤسسات مالی یا انتشار اوراق قرضه است. برای کسبوکارهای کوچکی که شروع به کار میکنند، منابع سرمایه ممکن است شامل دوستان و خانواده، وام دهندگان آنلاین، شرکتهای کارت اعتباری و برنامههای وام دولتی باشد.
مانند افراد، کسبوکارها نیز باید دارای سابقه اعتباری فعال برای بهدستآوردن سرمایه استقراضی باشند. سرمایه استقراضی مستلزم بازپرداخت منظم با بهره است. نرخ بهره بسته به نوع سرمایه بهدستآمده و سابقه اعتباری وامگیرنده متفاوت است.
افراد بدهی را بهعنوان باری بر دوش خود میبینند، اما کسبوکارها آن را بهعنوان یک فرصت تلقی میکنند، البته تا جایی که بدهی از کنترل خارج نشود. این تنها راهی است که اکثر کسبوکارها میتوانند مبلغی بزرگ برای سرمایهگذاری در آینده به دست آورند. اما هم کسبوکارها و هم سرمایهگذاران بالقوه ی آنها باید نرخ بدهی به سرمایه را زیر نظر داشته باشند تا از غرق شدن در بدهی جلوگیری کنند.
انتشار اوراق قرضه یکی از راههای موردعلاقه شرکتها برای افزایش سرمایه بدهی است، بهویژه زمانی که نرخهای بهره پایین هستند. بهعنوانمثال، در سال 2020، طبق گزارش مودی آنالیتیکس، انتشار اوراق قرضه شرکتی توسط شرکتهای آمریکایی نسبت به سال گذشته 70 درصد افزایش یافت. متوسط بازده اوراق قرضه شرکتی پس از آن به کمترین میزان در چند سال اخیر یعنی حدود 2.3 درصد رسید.
سرمایهی صاحبان سهام
سرمایه صاحبان سهام میتواند به اشکال مختلفی باشد. به طور معمول، بین سهام خصوصی، سهام عمومی و سهام املاک و مستغلات تمایز وجود دارد.
سهام خصوصی و عمومی معمولاً به شکل سهم در شرکت ساختار مییابد. تنها تمایز در اینجا این است که سهام عمومی با عرضه سهام شرکت در بورس اوراق بهادار افزایش مییابد درحالیکه سهام خصوصی در میان گروهی بسته از سرمایهگذاران افزایش مییابد.
زمانی که یک سرمایهگذار سهامی را خریداری میکند، سرمایه خود را در اختیار یک شرکت قرار میدهد. البته، بزرگترین اتفاقات در مورد افزایش سرمایه، زمانی رخ میدهد که شرکتها عرضه اولیه عمومی (IPO) شروع میکنند.
سرمایهی در گردش
سرمایه در گردش یک شرکت عبارت است از داراییهای نقدی که برای انجام تعهدات روزانه موجود است. سرمایه در گردش از دو طریق زیر محاسبه میشود:
- داراییهای جاری – بدهیهای جاری
- (حسابهای دریافتنی + موجودی) – حسابهای پرداختنی
سرمایه در گردش، نقدینگی کوتاهمدت شرکت را نشان میدهد و به طور خاصتر، نشاندهنده توانایی آن شرکت برای پوشش بدهیها، حسابهای پرداختنی و سایر تعهداتی است که ظرف یک سال سررسید میشوند.
توجه داشته باشید که سرمایه در گردش بهعنوان داراییهای جاری منهای بدهیهای جاری آن تعریف میشود. شرکتی که بدهیهای بیشتری نسبت به داراییها دارد، بهزودی با کمبود سرمایه در گردش مواجه خواهد شد.
سرمایهی تجاری
هر کسبوکاری برای فعالیت و ایجاد بازدهی سودآور به سرمایه قابلتوجهی نیاز دارد. تجزیهوتحلیل ترازنامه برای بررسی و ارزیابی سرمایه تجاری حیاتی است.
سرمایه تجاری اصطلاحی است که توسط کارگزاریها و سایر مؤسسات مالی که روزانه تعداد زیادی معامله انجام میدهند، استفاده میشود. سرمایه تجاری، مقدار پولی است که به یک فرد یا شرکت برای خریدوفروش اوراق بهادار مختلف اختصاص مییابد.
سرمایهگذاران، ممکن است سعی کنند با استفاده از انواع روشهای بهینهسازی تجارت، به سرمایه تجاری خود بیفزایند. این روشها سعی میکنند تا با تعیین درصد ایدهآل سرمایه برای سرمایهگذاری در هر معامله، بهترین استفاده را از سرمایه داشته باشند.
برای موفقیت معامله گران این نکته مهم است که ذخایر نقدی بهینه موردنیاز برای استراتژیهای سرمایهگذاری خود را تعیین کنند.
شرکتهای کارگزاری بزرگ مانند Fidelity Investments سرمایه تجاری قابلتوجهی را به متخصصانی که سهام و سایر داراییها را برای آن معامله میکنند اختصاص میدهد.
تفاوت سرمایه و پول
سرمایه، ماهیتاً همان پول است. بااینحال، به دلیل اهداف مالی و تجاری، سرمایه از منظر عملیات جاری و سرمایهگذاری های آینده دیده میشود.
سرمایه معمولاً هزینه در بر دارد. برای سرمایه استقراضی، این هزینه، بهره ی پرداختی است. برای سرمایه صاحبان سهام، این هزینه، توزیع بین سهامداران است. بهطورکلی، سرمایه برای کمک به توسعه و رشد یک شرکت به کار گرفته میشود.
سؤالات متداول در مورد سرمایه
در زیر، برخی سوالات پر تکرار در مورد سرمایه آورده شده است.
سرمایه از نظر اقتصادی به چه معناست؟
برای یک اقتصاددان، سرمایه معمولاً به معنای داراییهای نقد است. بهعبارتدیگر، پول نقدی است که برای خرج کردن برای نیازهای روزمره یا پروژههای بلندمدت در دسترس است. در مقیاس جهانی، سرمایه تمام پولی است که در حال حاضر در گردش است و برای نیازهای روزمره یا بلندمدت مبادله میشود.
سرمایه در یک کسب و کار به چه معناست؟
سرمایه ی یک کسبوکار، پولی است که برای تأمین مالی عملیات روزانه و سرمایهگذاری برای توسعه آینده ی آن کسبوکار در دسترس است. درآمدهای حاصل از تجارت، یکی از منابع سرمایه هستند.
داراییهای سرمایهای بهطورکلی اصطلاحی عامتر است. داراییهای سرمایهای یک فرد یا یک کسبوکار ممکن است شامل املاک و مستغلات، اتومبیل، سرمایهگذاری (بلندمدت یا کوتاهمدت) و سایر داراییهای ارزشمند باشد. یک کسبوکار همچنین ممکن است داراییهای سرمایهای از جمله ماشینآلات گرانقیمت، موجودی انبار، فضای انبار، تجهیزات اداری، و مالکیتهای معنوی داشته باشد.
بسیاری از داراییهای سرمایهای قابل نقدشدن نیستند، یعنی نمیتوان آنها را بهراحتی به پول نقد تبدیل کرد تا نیازهای فوری را برآورده کنند.
مجموع ارزش سرمایه یک شرکت میتواند شامل تمام اقلام متعلق به آن شرکت و همچنین تمام داراییهای مالی آن (منهای بدهیهایش) باشد. اما حسابداری که بودجه روزانه شرکت را مدیریت میکند، فقط پول نقد را بهعنوان سرمایه در نظر میگیرد.
نمونههای سرمایه چه هستند؟
هر دارایی مالی که مورداستفاده قرار میگیرد میتواند سرمایه باشد. موجودی حساب بانکی، عواید حاصل از فروش سهام یا عواید حاصل از انتشار اوراق قرضه همگی نمونههای سرمایه هستند. درآمد حاصل از عملیات جاری یک کسبوکار نیز بهعنوان سرمایه وارد ترازنامه آن میشود.
3 منبع اصلی سرمایه چه مواردی هستند؟
اکثر کسبوکارها بین سرمایه در گردش، سرمایه صاحبان سهام و سرمایه استقراضی تمایز قائل میشوند، گرچه این سه با هم همپوشانی دارند.
- سرمایه در گردش پولی است که برای انجام عملیات روزانه کسبوکار و پرداخت بهموقع تعهدات آن لازم است.
- سرمایه صاحبان سهام، با صدور سهم بهصورت عمومی یا خصوصی، افزایش مییابد و برای تأمین مالی توسعه ی تجارت استفاده میشود.
- سرمایه استقراضی، میزان پول قرض شده است. در ترازنامه، مبلغ قرض گرفته شده بهعنوان دارایی سرمایهای ظاهر میشود درحالیکه میزان بدهی بهعنوان بدهی ظاهر میشود.
آنچه در مورد سرمایه آموختیم
کلمه سرمایه بسته به محل استفاده از آن، معانی متفاوتی دارد. در ترازنامه ی شرکت، سرمایه، پولی است که برای استفاده فوری در دسترس است، چه برای ادامه فعالیت روزمره یا برای راهاندازی ابتکاری جدید. بسته به مبدأ و نوع استفاده، ممکن است در ترازنامه از آن بهعنوان سرمایه در گردش، سرمایه صاحبان سهام یا سرمایه استقراضی تعریف شود. کارگزاریها از سرمایه تجاری استفاده میکنند که پول نقد موجود برای معاملات معمول در بازارهای مالی است.
هنگامی که یک شرکت داراییهای کلی سرمایهای خود را تعریف میکند، تمام داراییهایش که دارای ارزش نقدی هستند، مانند تجهیزات و املاک و مستغلات را شامل میشود.
وقتی اقتصاددانان به سرمایه نگاه میکنند، اغلب به نقدینگی در گردش کل اقتصاد نگاه میکنند. برخی از شاخصهای اصلی اقتصاد ملی، فراز و نشیبهای نقدینگی در گردش است. یک مثال، گزارش ماهانه درآمد و هزینههای شخصی از دفتر تحلیل اقتصادی ایالات متحده است.
مقالات دیگر ما در حوزه ی مالی و کسب و کار در محک آکادمی را نیز مطالعه کنید.
منبع: